Financieel misbruik ouderen

Wat is financieel misbruik van ouderen?
Wanneer iemand uit de naaste omgeving van een oudere, geld en spullen van die oudere gebruikt, zonder dat die persoon daar toestemming voor heeft gegeven, dan noemen we dat financieel misbruik van ouderen.

Bijvoorbeeld:

Een kleindochter die haar eigen boodschappen betaalt met de pinpas van opa.
Een behulpzame vriend die waardevolle of dierbare spullen meeneemt uit het huis van de oudere.
Een inwonende zoon die zijn ouder niet (alleen) verzorgt, maar deze voor zijn verslaving uitbuit.
Een dochter die haar moeder dwingt het testament te wijzigen. Financieel misbruik begint vaak klein, maar wordt meestal snel groter.
Ouderen hebben vaak hulp nodig voor het bijhouden van hun geldzaken. Zeker nu dat steeds meer digitaal gaat. Een familielid of goede bekende kan hen daarbij helpen. In de meeste gevallen gaat dat gelukkig goed. Toch komt financieel misbruik het meest voor van alle soorten ouderenmishandeling.

Hoe herken ik financiële uitbuiting?
Soms heb je het idee dat iets aan de hand is. Bijvoorbeeld als de oudere niet goed kan uitleggen waarom er veel geld gepind is. De meeste ouderen praten er liever niet over dat ze financieel uitgebuit worden. Ze schamen zich ervoor. Of zijn afhankelijk van de persoon die hen uitbuit. Financieel misbruik kan daardoor lang verborgen blijven. Daarom is het belangrijk te letten op signalen van financieel misbruik.

Let op de signalen

Let op signalen bij het slachtoffer

Let op signalen bij de pleger

Hoe kan ik financieel misbruik voorkomen?
Om financieel misbruik bij ouderen te voorkomen, is het belangrijk om de zorg voor geldzaken te regelen als de oudere hier nog beslissingen over kan nemen. De bank, notaris of het sociaal loket van de gemeente kunnen je daarbij helpen.

Dit zijn enkele mogelijkheden waarmee je misbruik kunt voorkomen:

Vastleggen bij de notaris wie geldzaken mag regelen als de oudere dat zelf niet meer kan.
Afspraken maken met de bank over de pinpaslimiet of een aparte rekening voor boodschappen.
Iemand anders laten meekijken met de persoon die de geldzaken regelt.
Bekijk of bestel de informatiebox Financieel veilig ouder worden. Daarin vind je allerlei informatie om financieel misbruik te voorkomen.
Mentorschap, bewind of curatele regelen als de oudere zelf niet meer goed voor geldzaken kan zorgen. Bekijk de informatie over deze beschermingsmaatregelen op Rijksoverheid.nl.